U sjedištu Ujedinjenih nacija (UN) u Njujorku danas u 15 sati po našem vremenu počinje šestodnevna Generalna debata 79. zasedanja Generalne skupštine UN u kojoj će učestvovati više od 130 šefova država ili vlada.
Generalnu debatu otvara generalni sekretar UN Antonio Gutereš, a potom se, po ustaljenom redosljedu, prvi obraća Brazil, a druge Sjedinjene Američke Države.
Na listi govornika ovogodišnje generalne debate prvi je predsjednik Brazila Luiš Inasio Lula da Silva, a drugi predsjednik SAD Džozef Bajden. Treći govori predsjednik Turske Redžep Tajip Erdogan.
Generalna debata je dio zasedanja Generalne skupštine UN i održava se na početku svake redovne sesije u septembru.
Ovogodišnja najavljena tema je zajedničko djelovanje za unaprjeđenje mira, održivog razvoja i ljudskog dostojanstva za sadašnje i buduće generacije, ali svaki govornik može izneti temu koju smatra posebno važnom.
Među temama ovogodišnje debate svakako će se naći rat u Gazi koji je od prošlog oktobra odnio na desetine hiljada života. I izraelski premijer Benjamin Netanjahu i palestinski predsednik Mahmud Abas treba da govore u četvrtak, 26. septembra.
Mnogi svjetski lideri govoriće i o Ukrajini i pozivati Rusiju da okonča rat. Obraćanje ukrajinskog predsjednika Volodimira Zelenskog najavljeno je za srijedu 25. septembar, dok će stavove Rusije izneti šef diplomatije Sergej Lavrov u subotu, 28. septembra.
Predsjednik Rusije Vladomr Putin posljednji put je bio na zasijedanju Generalne skupštine UN 2015, a posljednji put se obratio, preko video linka 2020., tokom pandemije kovida 19.
Za lidere malih ostrvskih zemalja i drugih koje su pogođene klimatskim promjenama tema će biti i borba protiv globalnog otopljavanja.
Afričke zemlje ali i „veliki igrači“ poput Brazila, Njemačke, Indije i Japana vjerovatno će se zalagati za reformu Savjeta bezbjednosti UN koja bi mogla dovesti do povećanja broja članica sa pravom veta, kako bi se spriječile blokade u djelovanju tog tijela. Za to je, međutim, potrebna izmjena Povelje UN odnosno saglasnost dvije trećine članica uključujući i pet sa pravom veta.
Lideri su zamoljeni da u generalnoj debati ne govore duže od 15 minuta. Kao jedno od najdužih obraćanja ostaće upamćen govor kubanskog lidera Fidela Kastra koji je 1960. godine govorio četiri i po sata.
Libijski vođa Moamer Gadafi je 2009. govorio oko sat i po.
Generalna debata traje do subote, 28. septembra a završava se u ponedjeljak, 30. septembra.
U debati mogu da učestvuju 193 zemlje članice, kao i Sveta stolica, Palestina i EU kao posmatrači.
