Priredio: V.J.
Srpska pravoslavne crkva (SPC) postala je odveć profana i odveć zemaljska —— kaže srpski istoričar dr Milan St. Protić, bivši gradonačelnik Beograda, potom ambasador u SAD, Švajcarskoj, Lihtenštajnu.
„I u SPC nema razumijevanja za sve ljude, nema samilosti prema drugima, nema iskupljenja i oprosta”.
„Nema preispitavanja, ni istinske vjere”, rekao je Protić.
O prilikama u Crkvi Srbije u intervjuu za srpski list „Nova” dodaje:
„Vidim sebičnost, egocentričnost, vidim pohlepu i raskoš, podaništvo i idolopoklonstvo”.
Milan St. Protić je o SPC takođe kazao:
„Kao da su se oni Boga odrekli, ako su u Njega ikad iskreno i vjerovali”.
Kaže da se vrh SPC „odrodio od svoje hrišćanske suštine i primiče se nekakvome religioznom kultu”, dok njihovu pastvu ili sljedbenike ovako ocjenjuje:
„Savremeni Srbin ili Srpkinja vjeruju u laži i obmane; vjeruju u vradžbine, predrasude, nadriljekarstvo; robuju praznovjerici, samozvanim šamanima, opsjenarima, lažnim prorocima, horoskopima; i gledaju u kristalnu kuglu, karte, pasulj”.
„Ali tu ništa nije slučajno” — nastavlja Protić.
„Radi se o manipulaciji, smišljenoj i organizovanoj za ispiranje mozgova narodu”.
„Poturaju mu neistine, banalnosti i koještarije svake vrste. Iza toga, zakonomjerno, vazda stoji vlast, pogotovu ona koja teži apsolutizmu”.
Milan St. Protić (67), tokom 1990-ih istaknuti opozicionar režimu Slobodana Miloševića, praunuk je srpskog političara Stojana Protića (1857-1923), prvog predśednika Ministarskoga savjeta (vlade) Kraljevstva SHS – i višedecenijskog saradnika Nikole Pašića.
No, za razliku od Pašića, Protić se nakon „ujedinjenja” 1918. zalagao za decentralizovano, federativno uređenje nove države u kojoj bi Crna Gora bila jedna od devet federalnih, jednakopravnih jedinica sa vlastitim zakonodavnim i izvršnim vlastima. Upravo zbog ovih različitih koncepcija, Stojan Protić se trajno razišao s Pašićem.