U ekspozeu, koji će danas predstaviti mandatar Dritan Abazović, nema eksplicitne najave potpisivanja temeljnog ugovora koji je pripremila Crkva Srbije ili otvorene podrške regionalnoj inicijativi ,,Otvoreni Balkan“ iza koje stoji predsjednik Srbije Aleksandar Vučić.
– Regulisanje ugovornog odnosa sa vjerskim zajednicama, u skladu sa Ustavom i zakonima Crne Gore. Sagledavanje regionalnih inicijativa u kontekstu ključnog cilja – bržeg učlanjenja Crne Gore u Evropsku uniju – navodi se u dijelu ekspozea mandatara Abazovića pod nazivom ,,Politički prioriteti vlade“.
U javnosti je do sada predstavljeno nekoliko verzija temeljnog ugovora, ali niti jedan tekst nije bio u skladu sa Ustavom i zakonima Crne Gore.
U preambuli nacrta posljednje verzije koju je pripremila Crkva Srbije ,,piše da je hrišćanska crkva na prostoru današnje Crne Gore prisutna od apostolskih vremena i njenog kontinuiteta kroz istorijsko pravoslavno i crkveno ustrojstvo od osnivanja Zetske, Budimljanske i Humske episkopije 1219. g. u sastavu Žičke arhiepiskopije, Pećke patrijaršije, odnosno Srpske pravoslavne crkve“, što je teški istorijski falsifikat.
Prema tom nacrtu Crkve Srbije, budući temeljni ugovor ima 20 članova. U tekstu se, između ostalog, navodi da će u slučaju vođenja krivičnog postupka ili istrage protiv sveštenika, nadležni organi o tome prethodno obavijestiti nadležnog arhijereja. Takođe, predviđeno je da nadležni u Crnoj Gori neće razmatrati zahtjeve za izgradnju vjerskih objekata koji nemaju pisano odobrenje nadležnog eparhijskog arhijereja.
U jednom od članova piše i da će pravoslavna vjerska nastava u javnim školama biti regulisana posebnim ugovorom između države i SPC-a, što je kršenja zakona i Ustava Crne Gore.
– Cilj Vlade je da sve vjerske zajednice imaju ravnopravan položaj uz puno poštovanje principa sekularnosti, kao i regulisanje ugovornog odnosa sa vjerskim zajednicima u skladu sa Ustavom i zakonima Crne Gore – navodi se u ekspozeu.
Da će ,,Otvoreni Balkan“ i temeljni ugovor biti prioriteti, bio je stav predsjednika SNP-a Vladimira Jokovića koji je kandidat za potpredsjednika vlade i ministra poljoprivrede.
– Prioriteti su temeljni ugovor sa SPC, popis stanovništva, ,,Otvoreni Balkan“, čišćenje biračkog spiska, zakon o porijeklu imovine, zakon o lustraciji… Nadam se da će ova vlada uraditi ono što nije Vlada Zdravka Krivokapića – rekao je Joković koji je dodao da nikad ništa ne bi uradio protiv interesa SPC.
U ekspozeu se i navodi da su spoljnopolitički prioriteti Crne Gore definisani u Ustavu donesenom nakon obnove nezavisnosti.
– Sada je potrebno ubrzati pregovore o pristupanju Evropskoj uniji, njegovati i unapređivati dobrosusjedske odnose i očuvati kredibilitet u NATO-u. Agresija Rusije na Ukrajinu, koju je prethodna vlada već osudila i obavezala se na poštovanje EU sankcija Rusiji, izazvala je burna geopolitička kretanja. Uprkos tim izazovima i generisanju novih kriza, otvorene su nove perspektive za Crnu Goru. Zato sada moramo ubrzati ispunjavanje preostalih uslova za ulazak u Evropsku uniju. Vjerujem da Crna Gora može zatražiti ubrzani prijem i da hitnim, ali mudrim odlukama može uskoro postati punopravna članica EU – navodi se u ekspozeu.
Mandatar Dritan Abazović dostavio je Skupštini program rada 43. vlade ističući da će nova vlada počivati na dva glavna stuba – vladavini prava i ekonomskom razvoju.
