Upitan da li su na crnogorskom nebu za vrijeme sprovođenja misije zabilježeni incidenti, Rojdenbah je kazao da je većina incidenata tokom Air policing misije povezana sa gubitkom komunikacije.
“Slično kao sa Slovenijom, Crna Gora je država male teritorije i stoga je važno imati mrežu komande i kontrole kroz air policing aranžman. To znači da NATO kroz Kombinovani vazdušni operativni centar (CAOC) u Toledu postaje svjestan aviona koji bi predstavljao potencijalnu prijetnju. Na osnovu rute aviona, možemo vidjeti gdje je on usmjeren i možemo preduzeti određene mjere opreza i poslati naše avione kako bismo identifikovali problem, ukoliko postoji”, objasnio je Rojdenbah.
Dodaje da nije upoznat ni sa jednim incidentom koji je bio povezan sa gubitkom komunikacije iznad Crne Gore ove godine.
“Kada je riječ o presrijetanju, desilo se da je avion primijećen na radaru, ali zbog ograničene teritorijalne dužine Crne Gore, kada smo odgovorili, primijećeni avion više nije bio na crnogorskoj teritoriji”, naveo je Rojdenbah.
Za male zemlje, poput Crne Gore i Slovenije, Rojdenbah kaže da je posebno važno da CRC (Centar za kontrolu i prijavljivanje) i CAOC rade zajedno, razmjenjuju informacije, ali i sarađuju sa institucijama civilnog vazduhoplovstva kako bi odgovorili na ove incidente.
Air policing misija u Crnoj Gori otpočela je juna 2018. godine. Imajući u vidu ograničene sopstvene kapacitete, naša dobija od saveznika podršku u oblasti zaštite vazdušnog prostora, kroz misiju NATO-a, koja je neborbenog karaktera, a sprovode je grčki i italijanski ,,lovci“.
Rojdenbah je objasnio i da je na teritoriji svih zemalja članica do kraja juna zabilježeno 120 incidenata povezanih sa gubitkom komunikacije, ali i 40 podizanja aviona zbog tih incidenata.
“To znači da ne podižemo avione za svaki gubitak komunikacije, ali pratimo avion i često se gubici komunikacije povrate za kratko vrijeme”, naveo je on.
Upoređujući podatke za 2018. Rojdenbah je kazao da je te godine zabilježeno gotovo 900 incidenata sa gubitkom komunikacije, a tokom 2019. godine gotovo upola manje – 500.
Kad je u pitanju Slovenija, koja takođe nema sopstvene kapacitete za nadgledanje neba, već to rade mađarski lovci, Rojdenbah kaže da su incidenti mnogo češći nego što se to očekivalo.
“Bilo je 49 gubitaka komunikacije koji su bili duži od dva minuta prošle godine”, rekao je on.
,,Eurofajteri“ presreli putnički avion 2019. godine
Avioni italijanske vojske prvi put su izveli NATO misiju iznad Crne Gore kada su 9. aprila presreli putnički avion koji je izgubio vezu s kontrolom vazdušnog saobraćaja.
Avioni su poletjeli iz italijanske vojne baze ,,Gioia del Colle“ koja je udaljena 20 kilometara od Barija.
“Misija je bila da se presretne civilni avion koji je izgubio komunikaciju s civilnim kontrolorima vazdušnog saobraćaja iznad Hrvatske, a kretao se južno ka Crnoj Gori i Albaniji. Dva ,,eurofajter“ aviona, koja su u pripravnosti da zaštite vazdušni prostor NATO-a iznad Italije, Albanije, Crne Gore, uspješno su presreli avion samo nekoliko minuta kasnije. Piloti su uradili i vizuelnu provjeru aviona kako bi se spriječila neka potencijalna prijetnja”, kazali su tada iz NATO-a.
Tada je utvrđeno da je gubitak komunikacije nastao zbog nesporazuma između civilne kontrole letjenja i posade avio-kompanije, a nakon uspostavljanja veze, avion je nastavio put za Hurgadu (Egipat).
