Cijene osnovnih životnih namirnica u američkoj državi Njujork često su znatno niže nego u Crnoj Gori, iako su im minimalne zarade značajno veće, piše Pobjeda.
Dok stanovnici Njujorka, zahvaljujući konkurentnom tržištu i visokom standardu života, uživaju u povoljnijim cijenama mesa, mlijeka, ulja i povrća, građani Crne Gore suočavaju se s mnogo višim troškovima, čak i za osnovne potrebe.
List je istraživao razloge te neobične ekonomske situacije i koja je uloga domaćih trgovinskih lanaca u formiranju cijena na crnogorskom tržištu.
Cijene hrane u državi Njujork generalno se smatraju prilično pristupačnim, posebno kada se uzme u obzir visok standard života i relativno visoki prihodi građana. Iako se Njujork često percipira kao jedan od skupljih gradova u Sjedinjenim Američkim Državama (SAD), raznovrsnost ponude i konkurencija među trgovinama omogućavaju građanima pristup širokom spektru proizvoda po povoljnim cijenama.
U poređenju s tim, situacija u Crnoj Gori je znatno drugačija.
U Crnoj Gori, gdje je minimalna zarada značajno niža, čak pet puta manja od one u Njujorku, cijene osnovnih životnih namirnica su iznenađujuće visoke. Na primjer, proizvodi poput mlijeka, maslaca i povrća često imaju cijene koje su čak pet puta više nego u Njujorku. Taj paradoksalni trend ukazuje na disproporcionalno visok trošak života u Crnoj Gori u odnosu na niske prihode stanovništva.
Jedan od ključnih faktora koji doprinosi tim visokim cijenama u Crnoj Gori jeste dominacija domaćih trgovinskih lanaca na tržištu. Ti lanci imaju primat i često podižu cijene bez ikakve ozbiljne kontrole ili regulacije. Nedostatak konkurencije stranih trgovinskih lanaca dodatno otežava situaciju, jer ne postoji pritisak da se cijene prilagode ili snize kako bi bile konkurentne.
To monopolsko ponašanje omogućava domaćim trgovinskim lancima da diktiraju cijene po sopstvenoj volji, što rezultira značajnim teretom na potrošače.
Dok građani Njujorka imaju veći pristup međunarodnim tržištima i konkurentnim cijenama, crnogorsko tržište je više izolovano, s ograničenim lokalnim resursima i uvozom koji povećava cijene. Uprkos nižim primanjima, građani Crne Gore se suočavaju s izazovima visokih troškova života, što dodatno opterećuje njihov svakodnevni budžet.
Dakle, dok bi se očekivalo da viši prihodi i viši životni standard u Njujorku dovode do viših cijena osnovnih namirnica, situacija je zapravo suprotna. Konkurencija, razvijena tržišna ekonomija, i pristup širokom spektru proizvoda omogućavaju stanovnicima Njujorka da uživaju u nižim cijenama za osnovne potrepštine, dok su potrošači u manje razvijenim ekonomijama prisiljeni da plaćaju više za iste te proizvode, uprkos dosta nižim primanjima.
Zahvaljujući čitaocima lista, koji su im slali podatke upravo iz Njujorka, utvrdili su da tamo kilogram parmezana košta 4,49 USD ili 4,03 EUR, a galon mlijeka koji sadrži 4,7 litara 2,99 USD ili 1,79 EUR, odnosno 56 centi po litru. Litarmlijeka u Crnoj Gori košta više od jednog EUR.
Litar ulja avokada, koje se nažalost u Crnoj Gori ne može naći, i litar maslinovog ulja kreću se od deset EUR, dok je kod nas najjeftinije od 16 pa do 28 EUR.
Pakovanje maslaca od 1,3 kilograma u Njujorku košta 4,99 USD ili 4,47 EUR, dok u Crnoj Gori 250 grama iznosi četiri EUR pa naviše, što je pet puta skuplje.
U Njujorku je, kako piše list, kilogram goveđeg steka i drugih vrsta skoro 30 odsto jeftiniji, pa se tako kilogram govećeg mesa ili steka kreće od 6,59 do 6,99 USD, odnosno 5,92 do 6,28 EUR. Povrće je daleko jeftinije, pa je kilogram paradajza 1,99 USD ili 1,78 EUR, dok je krastavac 99 dolarskih centi, odnosno 88 eurocenti. Paprike koštaju 1,99 USD ili 1,78 EUR, a kilogram zelene salate od euro do dva, dok je sada kod nas i pet EUR.
Minimalna bruto plata u državi Njujork varira u zavisnosti od regije, pa je u Njujork sitiju, kao i u okruzima Nasau, Safok i Vestčester, 16 USD po satu ili 2,7 hiljada USD mjesečno. U ostalim djelovima države Njujork, minimalna plata je 15 USD po satu što je oko 2,5 hiljada USD mjesečno za osam radnih sati sedmično ne računajući vikende.
Neto plata može varirati u zavisnosti od različitih faktora, uključujući poreze i odbitke, ali se obično smatra da je neto iznos oko 70-80 odsto bruto zarade, zavisno od individualne situacije. Ove stope minimalnih zarada planiraju se dalje povećavati svake godine do 2026. godine, kada će iznositi 17 USD po satu.
Minimalni mjesečni trošak potrošačke korpe za osnovne potrebe za hranom i pićem jedne porodice u državi Njujork može varirati zavisno od veličine porodice, lokacije unutar države, te specifičnih potreba i preferencija. Međutim, za prosječnu četvoročlanu porodicu minimalni trošak za osnovne potrebe za hranom i pićem u državi Njujork iznosi oko 800 do hiljadu USD mjesečno.
Taj iznos može biti viši u gradskim područjima kao što je Njujork siti, gdje su cijene hrane najviše. U ruralnijim djelovima države, troškovi mogu biti nešto niži, ali opet zavise od lokalnih cijena i dostupnosti.
