Svi djelovi društva treba kontinuirano da se obrazuju o složenoj tematici pregovora sa Evropskom unijom (EU), a zajedničke inicijative nevladinog sektora i institucija u tom pravcu vrlo su dragocjene.
To je poručeno sa završnog panela i dodjele diploma učesnicima Škole EU pregovora, koju je Centar za građansko obrazovanje (CGO) organizovao u okviru projekta “EvoEU: Mladi u akciji za evropsku budućnost!”, uz podršku Ministarstva evropskih poslova (MEP).
Kako je saopšteno iz CGO, na završnom panelu “Značaj evropeizacije u oblikovanju budućnosti regiona – primjeri Crne Gore i Bosne i Hercegovine“ istaknuto je da cijelo društvo, a ne samo Vlada, ulazi u EU.
„Zato je važno da se svi djelovi društva kontinuirano obrazuju o složenoj tematici pregovora sa EU, a zajedničke inicijative nevladinog sektora i institucija u ovom pravcu su vrlo dragocjene“, poručeno je sa panela.
Iz CGO su rekli da je tokom Škole EU pregovora, koja je trajala od septembra do novembra, 26 mladih iz različitih sfera djelovanja imalo priliku da unapređuje znanja o ključnim apektima pristupanja Uniji, kao i da analiziraju izazove sa kojima se suočava Crna Gora na putu ka EU.
“Sa njima su radili predavači iz akademske zajednice, nevladinog sektora, diplomatskog kora, institucija i nezavisni stručnjaci koji su ih upoznali sa političkim i ekonomskim aspektima integracija, procesom usklađivanja sa standardima EU, proceduralnom dinamikom pregovora kroz komparativno iskustvo članica i onih država koje još streme članstvu”, kaže se u saopštenju.
Navodi se da je naglasak stavljan i na poglavlja 23 i 24, kao ona sa kojima počinju i završavaju pregovori, ali i na one koji se odnose na ekonomske politike, životnu sredinu i klimatske promjene, kao i zajedničku poljoprivrednu politiku.
Iz CGO su rekli da je organizovan i trening o pisanju EU projekata, koji je pružio praktične instrukcije za razvoj i realizaciju projekata koji se finansiraju iz EU fondova, a prožimajuća tema bila je i uloga mladih u evropeizaciji društva.
Kako su naveli iz te nevladine organizacije (NVO), panelom “Značaj evropeizacije u oblikovanju budućnosti regiona – primjeri Crne Gore i Bosne i Hercegovine“, zaokružen je program Škole.
Glavni pregovarač Crne Gore sa EU Predrag Zenović naglasio je važnost komunikacije procesa evropskih integracija sa građanima, a posebno sa mladima kako bi se održala dinamika procesa.
Prema njegovim riječima, priprema mladih za punopravno članstvo države u evropskoj zajednici predstavlja pravi zalog za budućnost.
„Jer, jedini način da se velika ideja evropskih integracija, sa svim obavezama koje ona nosi, prenese na buduće generacije jeste kroz rad sa onima koji će biti nosioci njene realizacije“, naveo je Zenović.
On je istakao da je ova Škola odličan primjer saradnje između MEP-a i nevladinog sektora.
Zenović je, kako je saopšteno, ovu godinu opisao kao “vrijeme buđenja” za cijeli sistem evropskih integracija, a osvrnuo se i na početak svog mandata.
“Taj period obilježava politički optimizam koji je nastao kada je postignut konsenzus između vlasti i opozicije. Formirala se politička volja da se upotpuni pravni sistem Crne Gore, otvore ključna poglavlja o vladavini prava i dobije čuveni IBAR”, kazao je Zenović.
On je rekao da će, ukoliko Crna Gora uspješno završi sve predviđene aktivnosti do kraja godine, ukupni bilans biti tri međuvladine konferencije, dobijeni IBAR, zatvorena četiri poglavlja i izvještaj Evropske komisije koji je u potpunosti pozitivan.
Ambasador BiH u Crnoj Gori Branimir Jukić je, tokom panela, kazao da BiH uskoro očekuje izbor novog pregovarača.
“Naša situacija je dodatno složena zbog kompleksne ustavne strukture, ali je važno da svi na Balkanu iskoristimo ovaj period “medenog mjeseca” evropskih integracija i odgovornost za napredak je na nama – jer nijesmo uvijek izvršavali preuzete reforme,“ rekao je Jukić.
On je naveo da su evropske integracije konačno krenule u pozitivnom smjeru i da Crna Gora prednjači u tom procesu.
Prema riječima Jukića, BiH može imati mnogo koristi od iskustva Crne Gore, koje je neprocjenjivo.
“Proces zatvaranja poglavlja po novoj metodologiji, s promijenjenim pravilima, čini crnogorsko iskustvo jedinstvenim i vrlo korisnim,“ ocijenio je Jukić.
On je istakao da institucije u BiH već koriste crnogorsko iskustvo kao putokaz u svojim evropskim poslovima i naveo da je uvjeren da će to značajno doprinijeti nastavku reformi u BiH.
Programski direktor CGO-a Petar Đukanović je, prilikom dodjele diploma, kazao da su važna dimenzija te NVO od osnivanja alternativni obrazovni programi.
Kako je rekao, Škola EU pregovora je jedan od tih programa koji odgovara na potrebe učenja i razumijevanja koncepta i politika Unije, ali i svega onog što crnogorske institucije i društvo treba da urade kako bi se demokratizovali do nivoa da dobijemo punopravno članstvo u tom klubu.
Lejla Šabotić, studentkinja Pravnog fakulteta Univerziteta Crne Gore, koja je uspješno završila Školu EU pregovora, kazala je da je zahvalna CGO-u što pokazuje da mladi treba da budu najbolje informisana grupa o EU i procesu pristupanja, ali i aktivno uključeni u afirmaciju evropskih ideja i standarda u Crnoj Gori.
Ona je rekla da su joj predavanja eminentnih stručnjaka proširila znanja o procesima i politikama vezanim za EU integracije, kao i da je stekla i nove vještine.
“Ovo će mi mnogo koristiti u profesionalnom razvoju kao državljanki Crne Gore koja, sprovodeći reformske procese, istrajava u namjeri da postane prva naredna članica EU”, navela je Šabotić.
Iz CGO su kazali da slične utiske nakon Škole ima i Maša Babović, koja je završila master pravnih nauka i radi u advokatskoj kancelariji Gazivoda.
Prema njenim riječima, Škola EU pregovora je sjajan izvor novih informacija o EUi, ali i dobra prilika da učesnici upoznaju odlične sagovornike i profesionalce u svojim oblastima.
“Meni je mnogo značilo to što sam dobila dodatne informacije i pojašnjenja pojedinih pravnih instrumenata Unije”, navela je Babović.
Maja Samardžić, jedna od učesnica Škole koja radi u Skupštini Crne Gore pri Odboru za politički sistem, pravosuđe i upravu, kazala je da joj je Škola EU pregovora, osim dodatnog teorijskog znanja i razumijevanja EU procesa, pružila i određena praktična znanja.
“Imala sam zadovoljstvo učiti od eksperata iz različitih oblasti evropskih integracija, prava, ekonomije i diplomatije. Na kraju, Škola nam je omogućila dodatno umrežavanje sa koleginicama i kolegama koji doprinose ovom procesu”, navela je Samardžić.
