Ukupna investiciona ulaganja Elektroprivrede (EPCG) prošle godine su iznosila 42,66 miliona EUR, što je oko 4,7 miliona manje nego godinu ranije kada je investirano 47,3 miliona EUR.
Od te sume, 16,13 miliona se odnosi na obnovljive izbore energije, na proizvodnju je potrošeno 15,2 miliona, za razvoj i inženjering je investirano 11,9 miliona, pokazuje zvanično dostupni Izvještaj o stanju u energetskom sektoru za prošlu godinu, prenose Vijesti.
Izvještaj je pripremila Regulatorna agencija za energetiku i regulisane komunalne djelatnosti (REGAGEN), čiji je predsjednik Odbora direktora Branislav Prelević.
“Što se tiče izvršenih ulaganja u proizvodnja u toku prošle godine ukupno je uloženo 15,27 miliona, od čega se najznačajnije investicije odnose na ekološku rekonstrukciju TE Pljevlja 12,46 miliona, dok je ostatak novca uložen u remont blok transformatora 2T1 u HE Piva, rekonstrukciju mHE Rijeka Mušovića, Lijeva Rijeka, Šavnik, Rijeka Crnojevića, Podgor i rekonstrukciju rashladnog sistema u HE Perućica. Pored navedenih ulaganja, tokom prošle godine je uloženo 16,14 miliona EUR u Direkciju za obnovljive izvore, odnosno u projekte Solar 3000+ i Solar 500+, koji se odnose na ugradnju fotonaponskih sistema i malih elektrana na individualne objekte”, navodi regulator.
U projekte u okviru Direkcije za razvoj i inženjering, najznačajnije investicije u okviru ove cjeline EPCG odnosile su se na ulaganja u rekonstrukciju i modernizaciju HE Perućica 8,05 miliona, rekonstrukciju i modernizaciju HE Piva 429,4 hiljade i ulaganja u nastavak projekta korišćenja i fazne rekultivacije deponije Maljevac u TE Pljevlja 556,47 hiljada.
“Preostala ulaganja u okviru Direkcije za razvoj i inženjering od 2,16 miliona odnose se na pripremu tehničke dokumentacije i izradu idejnih projekata, analiza i studija u vezi sa sljedećim projektima VE Gvozd, HE Komarnica, HE Kruševo, SE Brana Slano i Brana Vrtac, SE Vilusi, gasne elektrane”, navodi se u izvještaju.
Ukupna sredstva uložena u projekat VE Gvozd u toku prošle godine iznosila su, kako se precizira, 1,08 miliona. Do pomaka je došlo potpisivanjem ugovora o korporativnom zajmu između EBRD, EPCG i projektne kompanije Green Gvozd za finansiranje realizacije projekta VE Gvozd.
“Kredit u vrijednosti od 82 miliona predstavlja najveći kredit koji je ova banka realizovala u Crnoj Gori, a novcem obezbijeđenim ovim kreditom će biti omogućeno finansiranje kupovine, izgradnje i rad nove kopnene vjetroelektrane snage 55 MW u okolini sela Gvozd u Opštini Nikšić, čijom izgradnjom bi se ubrzala dekarbonizacija i energetska tranzicija Crne Gore”, piše u izvještaju.
Pored te investicije, EPCG vrši analize novih mogućnosti za izgradnju vjetroelektrana, pod čijom su pažnjom lokacije u više opština na sjeveru zemlje (Nikšić, Šavnik, Žabljak, Kolašin, Bijelo Polje, Mojkovac i Pljevlja).
Kada je u pitanju Crnogorski elektrodistributivni sistem (CEDIS), ova energetska kompanija lani je imala, navodi regulator, ukupne investicije od 14,52 miliona EUR, dok im je za tu godinu odobreno ulaganje od 36,87 miliona EUR.
“Pored investicija čija je realizacija planirana za prošlu godinu, CEDIS je uložio i 4,76 miliona EUR, po osnovu investicija čija je realizacija bila predviđena drugim investicionim planovima za prethodne godine. Osim ovih ulaganja, CEDIS je prošle godine otkupio elektroenergetsku infrastrukturu u vrijednosti od 4,73 miliona EUR predviđenu za prošlu godinu, kao i infrastrukturu u vrijednosti od 140,99 hiljada EUR predviđenu za prethodne godine. lnvesticije u primarnu, sekundarnu mrežu, AMR i mjerna sredstva i ostala osnovna sredstva je realizovan u manjoj vrijednosti od planirane dominantno zbog problema u rješavanju imovinsko-pravnih odnosa i sprovođenju postupaka javnih nabavki”, pojašnjeno je u izvještaju.
CGES je, kao operator prenosnog sistema električne energije, od 39 investicija koje mu je Agencija odobrila za prošlu godinu u vrijednosti od 31 milion EUR, investirao 11,5 miliona.
“Pored investicija čija je realizacija planirana za prošlu godinu, CGES je uložio i 727,49 hiljada EUR, po osnovu investicija odobrenih za prethodni period. Investicijama su obuhvaćeni projekti razvoja prenosnog sistema električne energije usmjereni na obezbjeđenje sigurnije, pouzdanije i kvalitetnije usluge prenosa električne energije, kao i na obezbjeđenje uslova za priključenje novih objekata za proizvodnju električne energije”, navodi se u izvještaju.
Glavni razlozi zbog kojih je realizacija investicija u prošloj godini niža od plana tiču se nedostatka prostorno-planskih dokumenata, tenderskih postupaka koji su iziskivali više vremena od planiranog (priprema tenderske dokumentacije, izbor izvođača radova, potreba za izmjenama planova javnih nabavki zbog rasta cijena materijala i radova na tržištu), rješavanja imovinsko-pravnih pitanja, problema sa otkupom zemljišta i infrastrukture i sprovođenjem tendera.
Od uvođenja podsticaja za investicije, zaključno sa prošlom godinom realizovane su investicije u sistem ukupne vrijednosti od oko 513 miliona EUR, od čega se oko 282 miliona EUR odnosi na ulaganja u distributivni sistem, a oko 231 miliona EUR na ulaganja u prenosni sistem električne energije.
Elektroenergetski sistem Crne Gore na kraju prošle godine obuhvatao je 50 elektrana i 21,63 hiljade kilometara prenosne i distributivne mreže rasprostranjenih preko čitave države, koji opslužuje ukupno 435,62 hiljade kupaca.
