Navršava se 86 godina od Belvederskih demonstracija. Belvederske demonstracije koje su se odigrale 26. juna 1936. godine bile su reakcija dijela građana Crne Gore na obespravljeni položaj u Kraljevini Jugoslaviji. Demonstracije, u kojima je učestvovalo više hiljada građana, ugušene su u krvi, a tom prilikom poginulo je šest učesnika, a šesnaest demonstranata je povrijeđeno.
Uzroci nezadovoljstva u Crnoj Gori u trećoj i četvrtoj deceniji XX vijeka bili su politički, socijalni, nacionalni, ekonomski i privredni. Nijedna od političkih organizacija i partija nije osporovala da postoje razlozi za nezadovoljstvo, već su pokušavale da ga politički valorizuju.
Jugoslovenska radikalna stranka (JRZ), kao vladajuća stranka, u Crnoj Gori je imala kao najjačeg predstavnika Milana Stojadinovića, predsjednika vlade, koji je bio nosilac liste JRZ 1925. i 1927. Poslije izbora od 5. maja 1935. godine, Milan Stojadinović je izabran za predsjednika Banovinskog odbora JRZ za Zetsku banovinu već 6. maja 1936. godine. JRZ se organizovala u svim srezovima Zetske banovine, sem bokokotorskog, cetinjskog i pljevaljskog.
Raznolika opozicija, sastavljena od različitih partija prije diktature, pojačana ilegalnim komunistima probleme Crne Gore i razloge nemaštine je vidjela u nebrizi centralne vlasti, a rješenje su vidjeli u izgradnji jadranske željeznice, isušivanju Skadarskog jezera i javnim radovima.
Političke razlike su se kretale od zahtjeva za uspostavom Crne Gore kao federalne jedinice, pa do komunističke vizije sovjetskog društva. U izvještaju iz 1929. godine ban Mujo Sočica navodi podatke za Zetsku banovinu da je brojala 964.574 stanovnika. Sirotinje je po podacima bilo 55.856, nezaposlenih 19.899, 285.739 siromašnih u poljoprivredi iz 64.364 porodice, ili da je 103.254 stanovnika u 24.200 porodica bilo faktički bez ikakve hrane. Opšte siromaštvo u Crnoj Gori je bilo često i tema beogradske štampe.
Masovno hapšenje komunista marta 1936. godine bilo je okidač za organizovanje protesta. Hapšenja su proizašla iz jedne provale u Zagrebu u kojoj je policija došla do izvještaja PK KPJ Crne Gore po kojem je na području Crne Gore, Boke i Kosova bilo 143 ćelije sa 610 članova. Policija je, lažno se predstavljajući, uspjela da dođe do većeg broja članova KP Crne Gore, uhapsivivši između 200 i 300 komunista i simpatizera. Prvo je 19. aprila otkriven PK KPJ sa sjedištem na Cetinju, zatim OK KPJ u Nikšiću, Podgorici i Kotoru, odnosno, ukupno je otkriveno sedam okružnih i mjesnih komiteta.
Postavljajući crnogorsko nacionalno pitanje i pitanje nacionalnog oslobođenja Crne Gore, principa samoopredjeljnja do otcjepljenja i stvaranja socijalističke Crne Gore, komunisti su jedino imali podršku federalista. Definisan je i sporazum između njih o stvaranju Crnogorskog fronta slobode krajem 1935. godine. Kada je za pregovore saznao dr Nikola Škerović, demokrata, intervenisao je kod Davidovića, predsjednika Demokratske stranke i taj pokušaj je osujećen.
U tom periodu su komunisti radili na tome da federaliste privuku u svoje redove, što im je posebno uspijevalo sa omladinom. Komunisti su uspostavili saradnju sa lokalnim stranačkim prvacima federalista, što je, naročito od novembra 1935. godine, rezultiralo formiranjem Seljačkih federalističkih odbora (SEFO). Samo na području podgoričkog, cetinjskog i barskog sreza formirano 67 odbora. Komandant Druge armijske oblasti u maju 1936. godine šalje izvještaj ministru vojnom, koji ovaj proslijeđuje premijeru u kojem se kaže: “Federalisti (zelenaši)… potajno rade na otcijepljenju Crne Gore u zasebnu jedinicu u sastavu federalističke Jugoslavije, bilo kao zasebna država ističući tom prilikom i povraćaj dinastije Njegoša u licu kneza Mihajla, sina kneza Mirka.
Govor i rezoluciju koje bi napisao Petar Plamenac, bile bi upućene regentu Pavlu. Jovićević je trebalo da izađe pred narod Riječke nahije na Belveder, a Plamenac pred Crmičane na džadu više kuće Popovića i da zajedno uđu u Cetinje na Sankovu glavicu, đe je planiran zbor.
Dr Ivo Jovićević je 22. juna tražio dozvolu za skup. Milivoje Koča iz uprave cetinjske policije šalje dopis Jovićeviću, obavještavajući ga da je skup zabranjen. Uprava policije na Cetinju 24. i 25. juna donosi mjere za sprječavanje ulaska demonstranata na Cetinje, koje uključuju i upotrebu vatrenog oružja. Zabranjen je 26. juna svaki ulazak u Cetinje i to je neprestano saopštavano. U tu svrhu im je stigla pomoć iz drugih djelova Zetske banovine, kao i članovi JRZ.
Jovićević i Plamenac su prećutali da je skup zabranjen. Uoči održavanja zbora uhapšeni su Jovićević i 28 ljudi, a Petar Plamenac se privodi i pod prijetnjom odustaje i distancira se od protesta. Time su federalisti izgubili kontrolu nad događajima.
Prema Cetinju, u noći između 25. i 26. juna, kretali su se ljudi iz sela barskog, podgoričkog, danilovgradskog, cetinjskog i kotorskog sreza, krećući se glavnom cestom Rijeka – Cetinje. Njihov broj se kretao od 500 – 600, kako se tvrdi u izvještaju bana Sočice, do 2.000, koliko je tvrdio Blažo Jovanović, a neki su govorili i o većem broju.
Na Belvederu, koji je bio zborno mjesto, sačekala ih je policija i žandarmerija. Predsjednik cetinjske opštine i dr. Ivo Jovićević su pokušali da obustave demonstracije, ali su bili izviždani.
Udovoljeno je demonstrantima da se formira delegacija koju će primiti ban i izabrana je delegacija od 13 članova, na čelu sa Stojanom Špadijerom. Delegaciju je primio policijski načelnik Arso Petrović, a zatim ban Mujo Sočica. Ban je stavio do znanja da im neće biti dozvoljen ulazak u Cetinje. Demonstranti odlučuju da protest održe na Belvederu, na kojem Stojan Špadijer i Mirko Vešović održavaju zapaljive govore. Treći govornik je Bogdan Ivanović, član KPJ, pročitavši rezoluciju pisanu od strane Pokrajinskog komiteta. Poslije odluke da se novi zbor održi u Podgorici demonstranti su počeli da se razilaze. U tom momentu neko od demonstranata puca u vazduh u znak odobravanja, nakon čega su policija i žandarmi počeli pucati na demonstrante. Ubijeno je šest demonstranata, dok je, prema službenim izvorima, ranjeno 16 lica, koji su prevezeni u cetinjsku bolnicu Danilo I.
Na Cetinju se na ulicama okupila veća grupa mlađih ljudi koji su u kućama čekali demonstrante i koji su izvikivali parole “Dolje krvavi režim”, “Dolje lopovi i ubice”, “Živio crnogorski narodni front slobode”, “Dolje srbijanski lopovi” itd. Uhapšen je Jovan Poček i Dimitrije Špadijer, brat Stanka Špadijera. Broj uhapšenih je bio 74, dok je hapšenje čekalo još devetoricu ranjenika koji su se nalazili u bolnici.
